Blog

Zwolnienie ze składek ZUS, świadczenie postojowe, pomoc w spłacie kredytów, przesunięcie terminu złożenia zeznań rocznych, dofinansowanie do wynagrodzeń – to tylko niektóre rozwiązania wprowadzone w ramach Tarczy antykryzysowej. Sprawdź, czy i kiedy możesz z nich skorzystać!

Pandemia koronawirusa COVID-19 to ogromne zagrożenie dla całej polskiej gospodarki. Za statystykami zamykanych i zawieszanych firm oraz spadających przychodów kryją się też ludzkie dramaty. Aby ratować sytuację polskich przedsiębiorców i ich pracowników, rząd wprowadził tzw. Tarczę antykryzysową. Pakiet zmian i możliwości prawych został podpisany przez Prezydenta dnia 31 marca 2020 r.

Przepisy Tarczy antykryzysowej zostały wprowadzone mocą ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2020 r. poz. 568).

Tarcza antykryzysowa: Zwolnienie ze składek ZUS na 3 miesiące

Początkowo rząd planował wprowadzić możliwość odroczenia płatności składek ZUS. Takie rozwiązanie spotkało się z dużą krytyką ze strony zarówno analityków, jak i samych przedsiębiorców. W końcu bowiem składki te trzeba by spłacić, a to oznacza tylko odsunięcie w czasie poważnego kryzysu. Ostatecznie więc wprowadzono nowy rodzaj ulgi – zwolnienie ze składek ZUS na 3 miesiące.

Zwolnienie ze składek ZUS w ramach Tarczy antykryzysowej obejmuje zarówno przedsiębiorców, jak i zatrudnionych pracowników. Jednak nie każdy może z tej ulgi skorzystać. Przede wszystkim umorzenie składek nie dotyczy firm, które na dzień 31 grudnia 2019 r. miały zaległości w opłacaniu składek ZUS dotyczące okresu dłuższego niż 12 miesięcy. Warunek ten wynika z regulacji UE.

Warunki skorzystania z umorzenia składek ZUS

W przypadku samozatrudnionych opłacających składki wyłącznie za siebie, konieczne jest spełnienie dwóch warunków (oprócz wspomnianego powyżej braku zaległości):

• Działalność gospodarcza musi być rozpoczęta przed 1 lutego 2020 r.
• Przychód z działalności w pierwszym miesiącu, za jaki składany jest wniosek, nie może przekroczyć 15 681 zł brutto (300% przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia w gospodarce narodowej).

Warunkiem skorzystania ze zwolnienia ze składek ZUS nie jest natomiast spadek obrotów firmy. Początkowo planowano wprowadzić taki wymóg. Ostatecznie jednak z niego zrezygnowano.

Ze zwolnienia ze składek ZUS mogą też skorzystać firmy zatrudniające do 9 pracowników. Konieczne jest spełnienie dwóch warunków:

• Pracodawca był zgłoszony jako płatnik składek przed 9 lutego.
• Na dzień 29 lutego do ubezpieczeń społecznych zgłaszał on mniej niż 10 osób.

Przy czym do liczby ubezpieczonych wlicza się wszystkie zgłoszone osoby: przedsiębiorcę, pracowników, zleceniobiorców i osoby współpracujące.

Umorzeniu podlegają wszystkie rodzaje składek. Przy czym, pomimo braku zapłaty, będą one uznane za opłacone. Ulga nie wpłynie więc m.in. na wysokość emerytury i prawo do korzystania z bezpłatnej opieki zdrowotnej.

Zwolnienie ze składek ZUS nie przysługuje przedsiębiorcy automatycznie. Konieczne jest złożenie wniosku na druku ZUS RDZ. Firmy mają na to czas do 30 czerwca 2020 r. Wypełniony formularz można złożyć w ZUS w formie papierowej lub przesłać elektronicznie.

Tarcza antykryzysowa: Świadczenie postojowe

Dla najbardziej poszkodowanych firm samo umorzenie składek ZUS to zdecydowanie za mało, by uratować działalność. W związku z tym wprowadzono tzw. świadczenie postojowe. Maksymalna kwota tego świadczenia wynosi 2080 zł brutto (80% minimalnego wynagrodzenia). Przy czym świadczenie to nie jest opodatkowanie ani oskładkowane.

Świadczenie postojowe przysługuje przedsiębiorcom po spełnieniu następujących warunków:

1. W przypadku, gdy działalność nie została zawieszona: jeśli przychód z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku był:

• Niższy od przychodu uzyskanego w miesiącu poprzedzającym ten miesiąc o co najmniej 15%
• Nie wyższy od 15 681 zł
  

1. W przypadku, gdy działalność została zawieszona po 31 stycznia 2020 r.: jeśli przychód uzyskany w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym został złożony wniosek o świadczenie postojowe, nie był wyższy od 15 681 zł.

W przypadku osób zatrudnionych na umowy cywilnoprawne, świadczenie postojowe w pełnej kwocie przysługuje, gdy:

• Umowa została zawarta przed 1 lutego 2020 r.
• Wynagrodzenie z jej tytułu wynosi nie mniej niż 1300 zł (50% kwoty minimalnego wynagrodzenia)

Jeśli wynagrodzenie było niższe niż 1300 zł, świadczenie postojowe będzie sumą wynagrodzeń z tytułu umów cywilnoprawnych.

Przedsiębiorcy rozliczający się w formie karty podatkowej, korzystający ze zwolnienia z VAT, otrzymają świadczenie postojowe w wysokości połowy minimalnego wynagrodzenia, czyli 1300 zł.

Aby uzyskać świadczenie postojowe, należy złożyć wniosek do ZUS w formie papierowej lub elektronicznej. Wprowadzono sformalizowane wzory tych wniosków:

RSP-D – wniosek o świadczenie postojowe dla prowadzących działalność

RSP-C – wniosek o świadczenie postojowe dla umów cywilnoprawnych

Tarcza antykryzysowa: Dofinansowania do wynagrodzeń

Nowe regulacje mają też na celu ochronę miejsc w pracy w firmach najbardziej odczuwających skutki epidemii. Dofinansowanie wynagrodzeń ma być wypłacane w formie świadczeń z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych:

• W związku z przestojem ekonomicznym
• W związku z obniżeniem czasu pracy pracowników

Z dofinansowania wynagrodzeń może skorzystać przedsiębiorca, który odnotował spadek obrotów gospodarczych. Warunkiem uzyskania wsparcia jest też niezaleganie w regulowaniu zobowiązań podatkowych i zobowiązań wobec ZUS – choć w tym wypadku przepisy przewidują pewne wyjątki dla zadłużonych podatników.

Dofinansowania nie można uzyskać dla pracowników, których wynagrodzenie w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku przekroczyło 15 681 zł brutto.

Spadek obrotów należy rozumieć jako spadek sprzedaży towarów i usług, w ujęciu ilościowym lub wartościowym. W zależności od sposobu wyliczenia, musi on wynosić nie mniej niż 15 lub 25%.

W przypadku spadku obrotów wywołanego przestojem ekonomicznym, pracodawca obniża pracownikowi wynagrodzenie o nie więcej niż 50% (jednak nie może być ono mniejsze niż 50% minimalnego wynagrodzenia). Dofinansowanie za czas przestroju wynosi 1300 zł. Pracodawca otrzyma też dofinansowanie na opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne pracowników.

Istnieje też możliwość obniżenia czasu pracy pracownika o 20% – nie więcej jednak niż ½ etatu. Dofinansowaniu podlega kwota do połowy wynagrodzenia, jednak nie więcej niż 40% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z kwartału poprzedzającego dzień złożenia wniosku. Maksymalne dofinansowanie wynosi 2079,43 zł.

Tarcza antykryzysowa: Zasiłek opiekuńczy

W związku z zamknięciem placówek oświatowych wywołanym epidemią koronawirusa, rodzice dzieci do 8 lat objęci ubezpieczeniem chorobowym mogą uzyskać dodatkowy zasiłek opiekuńczy. Dotyczy to zarówno pracowników, jak i samozatrudnionych. Wysokość świadczenia to 80% podstawy wymiaru zasiłku za każdy dzień wskazany w oświadczeniu.

Świadczenie może być udzielone jednemu z rodziców. Nie zostanie przyznane, jeśli przynajmniej jedno z nich nie pracuje lub korzysta np. z urlopu macierzyńskiego lub wypoczynkowego.

Aby uzyskać zasiłek opiekuńczy, samozatrudniony przedsiębiorca musi złożyć do ZUS wniosek na druku ZAS-58. Pracownik natomiast składa pisemne oświadczenie u swojego pracodawcy, który przekazuje je do ZUS wraz z zaświadczeniem ZUS Z-3 lub ZUS Z-3a (zleceniobiorcy).

Tarcza antykryzysowa: Terminy rozliczeń podatkowych

Wydłużono czas na złożenie deklaracji rocznych PIT-36, PIT-36L, PIT-37, PIT-38 i PIT-39. Terminem złożenia deklaracji i zapłaty podatku za 2019 r. jest nie 30 kwietnia 2020 r., lecz 31 maja 2020 r.

Zeznanie CIT-8 i informację IFT-2R również można złożyć do 31 maja 2020 r. Tym samym przesunięto też termin płatności podatku.

Tarcza antykryzysowa: Mikropożyczka z UP

Mikroprzedsiębiorcy, którzy rozpoczęli działalność przed 1 marca 2020 r., mogą zyskać dodatkowe środki na pokrycie bieżących kosztów. Warunkiem uzyskania mikropożyczki jest zatrudnianie na dzień 29 lutego minimum jednego pracownika.

Wniosek o mikropożyczkę należy złożyć w powiatowym urzędzie pracy. Pożyczka ta wynosi do 5 tys. zł. Oprocentowanie nominalne wynosi 0,05 stopy redyskonta weksli przyjmowanych przez NBP. Mikropożyczka udzielana jest na okres nie dłuższy niż 12 miesięcy. Przy czym możliwa jest 3-miesięczna karencja w spłacie kapitału wraz z odsetkami.

Tarcza antykryzysowa: Pomoc w spłacie kredytów

Małe i średnie przedsiębiorstwa, które pomimo trudnej sytuacji wywołanej pandemią COVID-19 muszą spłacać zaciągnięte kredyty i pożyczki, mogą skorzystać z pomocy de minimis. Gwarancja ta polega na zabezpieczeniu spłaty kredytu z udziałem Banku Gospodarstwa Krajowego.

Zasadniczo pomoc de minimis obwarowana jest wieloma warunkami i nie przysługuje wszystkim branżom. W ramach Tarczy antykryzysowej wprowadzono następujące zmiany:

• Zwiększono gwarancję z 60% do 80% kwoty kredytu
• Zrezygnowano z prowizji
• Wydłużono maksymalny okres gwarancji dla kredytu obrotowego z 27 do 39 miesięcy
• Zwiększono środki Krajowego Funduszu Gwarancyjnego o 1,1 mld zł.

Tarcza antykryzysowa: Zawieszenie poboru zaliczek na podatek

Przedsiębiorcy zatrudniający pracowników mogą uiścić zaliczki na podatek dochodowy pracowników (PIT-4) w wydłużonym terminie. Zaliczki pobrane w marcu i kwietniu można wpłacić do 1 czerwca 2020 r. – dotyczy to firm, które z powodu pandemii koronawirusa poniosły negatywne konsekwencje finansowe.

Ponadto przedsiębiorcy mogą korzystać z aktualnych rozwiązań dotyczących m.in. odroczenia, rozłożenia na raty, a nawet umorzenia podatku, a także nieuiszczania zaliczek do kwoty 1.000 zł. Warunkiem skorzystania z tych możliwości jest złożenie wniosku w urzędzie skarbowym.

Tarcza antykryzysowa: Wsteczne rozliczenie poniesionej straty

Przedsiębiorca, który spełnia łącznie poniższe warunki:

• W 2020 r. poniósł stratę z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej
• Łączne przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej w 2020 r. są niższe o co najmniej 50% w stosunku do przychodów uzyskanych w 2019 r. w tym samym okresie

Mogą dokonać jednorazowego odliczenia straty podatkowej od dochodu/przychodu uzyskanego w 2019 r. Wartość odliczenia nie może przekraczać 5 mln zł.

Odliczenia dokonuje się w zaznaniu rocznym za rok 2019 r. Dotyczy to przedsiębiorców rozliczających się na zasadach ogólnych oraz opłacających podatek liniowy. Podatnicy, którzy już przekazali zeznanie roczne za 2019 r., mogą złożyć do niego korektę uwzględniającą prawo do wstecznego rozliczenia poniesionej straty w ramach Tarczy antykryzysowej.

Tarcza antykryzysowa: Ulga na złe długi w PIT

Zgodnie z przepisami obowiązującymi od 1 stycznia 2020 r., nieuregulowanie zobowiązania w ciągu 90 dni od terminu płatności wskazanego na fakturze lub umowie wymaga powiększenia dochodu. W ramach Tarczy antykryzysowej zwolniono z tego obowiązku przedsiębiorców, którzy ponieśli negatywne skutki finansowe pandemii.

Z prawa tego może skorzystać przedsiębiorca, którego przychody w danym okresie są niższe co najmniej o 50% niż w tym samym okresie poprzedniego roku podatkowego. Jeśli podatnik rozpoczął działalność w 2019 r., należy wziąć pod uwagę wysokość średnich przychodów.

Z rozwiązania tego nie mogą skorzystać podatnicy, którzy:

• Rozpoczęli działalność po 1 stycznia 2020 r.
• Rozpoczęli działalność w IV kwartale 2019 r. i nie uzyskali przychodów
• W 2019 r. korzystali z formy opodatkowania, w której nie ustala się przychodów

Przedsiębiorcy, którzy spełniają powyższe warunki, nie muszą powiększać dochodu, nawet jeśli nie uregulują należności w terminie 90 dni.

Inne zmiany w ramach Tarczy antykryzysowej

Ustawa wprowadziła też inne udogodnienia:

• Nowa matryca stawek VAT zostanie wprowadzona dopiero 1 lipca 2020 r.;
• Nowe struktury JPK_VAT z deklaracją należy składać począwszy od rozliczenia za lipiec 2020 r. – przesunięcie terminu dotyczy wszystkich czynnych podatników VAT;
• Zawiadomienie o dokonaniu zapłaty na rachunek spoza białej listy podatników VAT (ZAW-NR) można złożyć w ciągu 14 dni od zapłaty (do tej pory było to 3 dni);
• Zgłoszenia do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR) można składać do 13 lipca 2020 r. (termin został przesunięty o 3 miesiące);
• Przedsiębiorcy, którzy na skutek epidemii koronawirusa zanotowali pogorszenie płynności finansowej, mogą skorzystać ze zwolnienia z zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC) w przypadku pożyczek zawieranych do 31 sierpnia 2020 r.
• W przypadku niektórych branż stosowana ma być dobra praktyka szybszego terminu zwrotu VAT (15 dni).
• Wydłużony zostanie termin złożenia sprawozdania finansowego